1. សៈម៉ៃ សំ. បា. ( ន. ) (សមយ) កាល, ពេល​ឬ​វេលា,
  2. គ្រា;
  3. រដូវ;
  4. វេលា​ដែល​ស្រួល, ដែល​ត្រូវ​ទំនង;
  5. ឱកាស;
  6. លទ្ធិ;
  7. គតិ;
  8. ទំនៀម, ទម្លាប់;
  9. វិធី, បែប, បែប​ប្រើ;
  10. គ្រឿង​សង្កេត;
  11. សញ្ញា;
  12. ពាក្យ​ប្រៀន​ប្រដៅ;
  13. មុខ​ការ;
  14. ហេតុ, ការណ៍, គោល​ចារឹក: សម័យ​មួយ គ្រា​មួយ;
  15. សម័យ​នេះ ពេល​នេះ, គ្រា​នេះ;
  16. តាម​ស័យ តាម​កាល;
  17. ទាន់​សម័យ ទាន់​កាល, ទាន់​វេលា ។ល។ សម័យ​និយម ឬ--និយាម សេចក្ដី​កំណត់​តាម​កាល: ប្រើ​របស់​តាម​សម័យ​និយម ប្រើ​របស់​តាម​កាល​ដែល​មហា​ជន​រាប់​អាន ។ គិលាន​សម័យ (--នៈ--) វេលា​មាន​ជំងឺ ។ ទុព្ភិក្ខ​សម័យ (ទុប-ភិក-ខៈ--) គ្រា​អត់​បាយ, គ្រា​អំណត់។ បុព្វណ្ហ​សម័យ (បុប-ព័ន-ហៈ--) ពេល​ព្រឹក​ព្រាង ។ សាយណ្ហ​សម័យ (សាយុ័ន-ហៈ--) វេលា​ល្ងាច ។ អក្ខរ​សម័យ វិធី​ប្រើ​អក្សរ គឺ​ការ​សរសេរ​ឬ​អាន​អក្សរ : ស្ទាត់​ក្នុង​អក្ខរ​សម័យ ។ អទ្ធានគមន​សម័យ (អ័ត-ធានៈគៈមៈនៈ--) វេលា​ដើរ​ផ្លូវ​ឆ្ងាយ ។ល។
  18. (ប្រវត្តិសាស្ត្រ) epoch,épocue រយៈពេលមួយនៃប្រវត្តិសាស្ត្រដែលមានព្រឹត្តិការណ៍ពិសេស ឬការប្រែប្រួលណាមួយផ្ទុះឡើង។ ឧ. សម័យលន់នល់ចាប់ផ្ដើមបន្ទាប់ពីព្រឹត្តិការណ៍ថ្ងសទី១៨ ខែមីនា ឆ្នាំ១៩៧០។