អាកាស
បា.; សំ. ( ន. ) (អាកាឝ) ប្រទេសវាលល្ហល្ហេវធ្លុងត្លេវ, ទីវាលធេងទទេ, ចន្លោះធេងទទេ; លំហមេឃ; ទីឱកាសដែលមានផ្លូវខ្យល់; ចន្លោះដែលមានខ្យល់ចេញចូលបាន : សត្វហើរនាអាកាស, កណ្តាលអាកាស ។ លំហមានខ្យល់, ផ្លូវខ្យល់ : ទីនេះមានអាកាសល្អ, យកខ្យល់អាកាស, ហាលអាកាស ។ បើរៀងភ្ជាប់ពីខាងដើមសព្ទដទៃ អ. ថ. អាកាសៈ, ដូចជា អាកាសកក្សា (--ក័ក-ក្សា) កណ្តាប់មេឃ ។ អាកាសកសិណ (--កៈ--) កសិណដែលមានអាកាសជាអារម្មណ៍ឬដែលយកអាកាសជាអារម្មណ៍ ។ អាកាសគង្គា គង្គានាអាកាសគឺធារទឹកឬធ្នារទឹកឯអាកាស (ទឹកក្នុងអាកាស) ។ អាកាសគាមិន ឬ--គាមី អ្នកដែលទៅតាមអាកាសបាន គឺពួកសត្វដែលហើរបាន (ប្រើដោយសន្មតតាមសម័យនិយម, អ្នកជិះយន្តហោះ ក៏គួរហៅដូច្នេះបានដែរ; ប្រើស្ត្រីជា អាកាសគាមិនី ។ វេវ. អាកាសយានិក; --យានិកា) ។ អាកាសចរណ៍ ការត្រាច់តាមអាកាស; ការធ្វើដំណើរតាមអាកាសដោយយន្តហោះ ។ អាកាសជននិន ឬ --ជននី (--ជៈ នៈ--) ចន្លោះដែលខ្យល់ចេញចូលបាន, ចន្លោះសម្រាប់បញ្ចេញបញ្ចូលខ្យល់; ទ្វារ; បង្អួច ។ អាកាសដ្ឋកទេវតា (--ស័ត-ឋៈកៈ--) ទេវតាដែលស្ថិតឬអាស្រ័យនៅនាអាកាស ។ អាកាសទីប ឬ--ប្រទីប ប្រទីបឬគោមដែលអុជដាក់កណ្តាលវាលឬគោមដែលចងព្យួរនឹងដងខ្ពស់ក្នុងទីវាល ។ អាកាសទេស ឬ--ប្រទេស ទីវាល; ទីទំនេរ ។ អាកាសធាតុ ធាតុអាកាស (រាប់បញ្ចូលក្នុងពួកធាតុ ៥ យ៉ាងគឺ ដី, ទឹក, ភ្លើង, ខ្យល់, អាកាស) ។ អាកាសធាតុសាស្រ្ត វិទ្យាសាស្រ្តសម្រាប់សិក្សាពិនិត្យរិះរកខាងអាកាសធាតុ ។ អាកាសនិន្នាទ ឬ--សព្ទ សូរគឹកកងឯអាកាសឬសូរសព្ទឯអាកាស (សូរផ្គរឬរន្ទះ) ។ អាកាសបថ (--បត់) ឬ មាគ៌ា ផ្លូវអាកាស ។ អាកាសបថិក (--ប៉ៈ--) ព្រះអាទិត្យ ។ អាកាសពទ្ធលក្ស ឬ --ល័ក្ស (--ព័ត-ធៈល័ក) ការសម្លឹងស្ទង់មើលទៅទីឆ្ងាយ, ការស្ទង់ចម្ងាយ ។ អាកាសយាត្រា ការទៅដោយអាកាសយាន (ព. ស. ស.) ។ អាកាសយាន យានដែលទៅតាមអាកាសបាន, យន្តហោះ (ព. ស. ស.) អាកាសយានចរណ៍ (--នៈ-ច) ការតា្រច់ទៅដោយអាកាសយាន, ការធ្វើដំណើរតាមអាកាសដោយយន្តហោះ ។ អាកាសយានដ្ឋាន (--នុ័ត-ឋាន) ឋាននៃអាកាសយាន, ចំណតអាកាសយាន, ទីសម្រាប់យន្តហោះចុះចតនិងចេញដំណើរទៅ ។ អាកាសយានវិជ្ជា ឬ--វិទ្យា វិជ្ជាផ្នែកខាងធ្វើអាកាសយាននិងផ្នែកខាងត្រាច់ទៅឰដ៏អាកាស ។ អាកាសយានិក អ្នកទៅមកដោយអាកាសយាន, អ្នកជិះយន្តហោះ; អ្នកបើកបរយន្តហោះ; បើស្ត្រីជា អាកាសយានិកា (ព. ស. ស.) ។ អាកាសវេហាស៍ (--ហ៊ា) កណ្តាលអាកាស (ព. ទេ. ឬ ព. កា.) ។ ម. ព. វេហា ឬ វេហាស៍ ផង ។ អាកាសស័យន៍ ឬ--សយនៈ, --សយនា (--សៈយ៉ៈ ន៉ៈ ឬ សៈយ៉ៈន៉ា) ការដេកហាលឬសំដិលខ្លួនកណ្តាលវាល, ការដេកហាលអាកាស ។ អាកាសានញ្ចាយតន ឬ --យតនៈ (--នុ័ញ-ចាយ៉ៈតៈន៉ៈ) ការផ្គងអារម្មណ៍សំដៅឆ្ពោះត្រង់ទៅរកអាកាសរំពឹងរឿយៗថា “អាកាសឥតមានទីបំផុតៗ...” (ព. ពុ. ជាឈ្មោះនៃអរូបជ្ឈានទី ១ ក្នុងអរូបជ្ឈាន ៤) ។ល។ (ព. កា. ប្រើជា អាកាសេ “នាអាកាស, ក្នុងអាកាស” ឬ អកាសោ, អាកាសា “អាកាស” ក៏បាន) ។