ខ្មែរ

ការបញ្ចេញសំលេង

អក្ខរាវិរុទ្ធ អារម្មណ៍
សទ្ទតា អា-រ៉ម់
ឡាតាំងយានកម្ម ʼaarɑm
IPA (បមាណីយ) គន្លឹះ /ʔaːrɑm/


នាម

អារម្មណ៍

--រ៉ម់ បា.; សំ. ( ន. ) (អារម្មណ; អារម្ពណ ឬ អាលម្ពន) គ្រឿង​តោង; គ្រឿង​ព្យួរ; គ្រឿង​ទាញ​ឬ​ទាញ​ទាក់; គ្រឿង​តោង​របស់​ចិត្ត; គំនិត; ការ​ដឹង;... ។ ដែល​ប្រើ​ដោយ​ច្រើន, សំដៅ​ត្រង់ គ្រឿង​តោង​របស់​ចិត្ត មាន ៦ ប្រភេទ​គឺ រូបារម្មណ៍ (សម្រាប់​ភ្នែក), សទ្ទារម្មណ៍ (សម្រាប់​ត្រចៀក), គន្ធារម្មណ៍ (សម្រាប់​ច្រមុះ), រសារម្មណ៍ (សម្រាប់​អណ្ដាត), ផោដ្ឋ-ញ្វរម្មណ៍ (សម្រាប់​សព៌ាង្គ​កាយ លើក​អាយតនៈ ៥ ចេញ), ធម្មា-រមណ៍ (សម្រាប់​ចិត្ត​សុទ្ធ) : អារម្មណ៍​ល្អ, អារម្មណ៍​មិន​ល្អ, អារម្មណ៍​មិន​ទៀង (ម. ព. អាយតនៈ ផង) ។ សំដៅ​ត្រង់ គំនិត និង ការ​ដឹង, ដូច​ជា កៀង​អារម្មណ៍ កៀង​ប្រមូល​គំនិត​មិន​ឲ្យ​ទាស​រសេមរសាម ។ ឃ្វាង​អារម្មណ៍ ឃ្វាង​គំនិត ។ ចាប់​អារម្មណ៍ ចាប់​ចិត្ត, ជាប់​ចិត្ត, ជាប់​គំនិត ។ ជិះ​អារម្មណ៍ ផ្ទួន​គំនិត ។ ជោក​អារម្មណ៍ ជោក​គំនិត, ស៊ប់​ចិត្ត​ពេញ​ទី ។ ទទួល​អារម្មណ៍ ទទួល​ដឹង, បាន​ដឹង (ដោយ​ភ្នែក​ឃើញ​រូប​ជាដើម) ។ ទប់​អារម្មណ៍ ទប់​គំនិត ។ ទាញ​អារម្មណ៍ ទាញ​គំនិត ។ ទាស​អារម្មណ៍ ឬ អារម្មណ៍​ទាស ទាស​គំនិត ឬ​គំនិត​ទាស ។ ទាស់​អារម្មណ៍ ទាស់​ចិត្ត, ទាស់​អធ្យាស្រ័យ; មិន​ត្រូវ​ធាតុ​គ្នា ។ ប៉ះ​អារម្មណ៍ ឬ ប្រទះ​អារម្មណ៍ ប៉ះ​ឬ​ប្រទះ​រូបារម្មណ៍​ជាដើម; ទង្គុច​ចិត្ត​គ្នា ។ ប្រមូល​អារម្មណ៍ ប្រមូល​គំនិត, ធ្វើ​ឲ្យ​មូល​ចិត្ត ។ រង​អារម្មណ៍ ឬ សោយ​អារម្មណ៍ ទទួល​អារម្មណ៍, ចាប់​អារម្មណ៍ ។ ស្ទាក់​អារម្មណ៍ ស្ទាក់​ផ្លូវ​គំនិត ។ល។ បើ​រៀង​ភ្ជាប់​ពី​ខាង​ដើម​សព្ទ​ដទៃ សរសេរ​ជា អារម្មណ (អ.ថ. --រុ័ម-ម៉ៈណៈ), ដូច​ជា អារម្មណ-ប្បភេទ ដំណើរ​ផ្សេង​នៃ​អារម្មណ៍​ជាដើម ។